Orientacja w górach. Jak korzystać z mapy i kompasu?

Z mapą turystyczną warto się zapoznać

Przed wyjściem na szlak powinniśmy zaopatrzyć się w porządną mapę turystyczną obszaru, na który się wybieramy. Możemy też dokładniej przyjrzeć się jej przed wyjściem, dzięki czemu będziemy wiedzieć, w jaki sposób ją odczytać. Przede wszystkim warto zapoznać się z legendą i narysowanymi na mapie oznaczeniami szlaków, które pomogą wskazać właściwy kierunek marszu.

Duże znaczenie w kontekście prawidłowego odczytywania informacji z mapy ma jej skala. Informuje nas ona o tym ile razy dany odcinek w terenie został pomniejszony. Dla potrzeb turystycznych najlepiej wybierać mapy wielkoskalowe, które znacznie dokładniej będą przedstawiać wszelkie zjawiska na trasie. Obserwując dokument, warto już na starcie odszukać kilka charakterystycznych punktów, dzięki którym łatwiej będzie nam zorientować się w terenie.

Jak wygląda kompas?

Amatorzy wycieczek terenowych powinni zaopatrzyć się w specjalną busolę, z której pomocą możliwe będzie wyznaczenie konkretnego azymutu. Kompas w breloczku wskaże nam kierunek północy, lecz będzie bezużyteczny przy precyzyjnym określaniu kierunku trasy. Typowy kompas terenowy składa się z igły magnetycznej, linijki oraz obrotowego pierścienia. W górnej części urządzenia znajduje się czerwona strzałka kierunkowa, która wskazuje kierunek naszego marszu po wyznaczeniu azymutu. Na środku ułożona jest igła magnetyczna. Jej położenie wskazuje kierunek północy i pomaga zorientować mapę w terenie.

W jaki sposób wyznaczyć kierunek marszu w terenie?

Aby wyznaczyć kierunek marszu, trzeba wykonać kilka kroków. Na początku musimy znaleźć kierunek północy i wyzerować limbus na kompasie. W tym celu przekręcamy pierścień obrotowy tak, by kąt azymutu wynosił zero. Później powinniśmy:

• zorientować mapę w taki sposób, by strzałka kompasu pokrywała się z kierunkiem północy na mapie,
• określić na mapie punkt, do którego chcielibyśmy iść,
• przyłożyć kompas dłuższą krawędzią do wyznaczonego kierunku marszu (tak, aby czerwona strzałka kierunkowa wskazywała punkt orientacyjny),
• wyznaczyć azymut na kompasie poprzez obrót pierścienia w taki sposób, by znajdująca się nad nim literka N pokryła się z górną krawędzią mapy. Gdy czarna linia pomocnicza pokryje się z linią siatki kartograficznej odczytujemy azymut,
• wyznaczyć kierunek marszu. Tę czynność możemy wykonać trzymając kompas poziomo na wysokości brzucha. Następnie obracamy się wokół własnej osi tak, by igła magnetyczna pokryła się z czerwonymi pomocniczymi liniami na pierścieniu. Wtedy strzałka kierunkowa pokarze właściwy kierunek marszu do wyznaczonego punktu orientacyjnego.